Брэсцкае абласное
унітарнае прадпрыемства "Ўпраўленне ЖКГ"

У мэтах прывядзення указаў Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у адпаведнасць з Законам Рэспублікі Беларусь ад 2019/05/04 № 185-З «Аб змяненні законаў па пытаннях прававога рэгулявання жыллёвых адносін», новай рэдакцыяй Жыллёвага кодэкса Рэспублікі Беларусь (далей - ВК) выдадзены Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 2020/04/07 № 121 "Аб жыллёвых адносінах» (далей - Указ).

Указ уступіў у сілу 11 красавіка 2020 г.

Ўлік грамадзян, якія маюць патрэбу ў паляпшэнні жыллёвых умоў. арэнднае жыллё

Прызнаны страціўшым сілу Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 2013/12/16 № 563 "Аб некаторых пытаннях прававога рэгулявання жыллёвых адносін", у тым ліку зацверджанае ім Палажэнне аб уліку грамадзян, якія маюць патрэбу ў паляпшэнні жыллёвых умоў, і аб парадку прадастаўлення жылых памяшканняў дзяржаўнага жыллёвага фонду (дадатак 3 да Указа). Актуальныя нормы гэтага заканадаўчага акта перанесены ў адпаведныя нормы Указа, у прыватнасці нормы:

• аб магчымасці перадачы ва ўласнасць арэнднага жылля ў выключных выпадках па рашэнню кіраўніка дзяржавы (за выключэннем актаў Кіраўніка дзяржавы, якія прадстаўляюць права выкупу жылых памяшканняў дзяржаўнага жыллёвага фонду);
• пералік выпадкаў, калі прымяняюцца паніжаючыя каэфіцыенты пры налічэнні платы за карыстанне арэндным жыллём і інш.
• Указам прадугледжваецца павелічэнне працэнта грашовых сродкаў, якiя залiчваюцца на спецыяльныя рахункі аблвыканкамаў, Мінскага гарвыканкама, а таксама іншых дзяржаўных органаў і арганізацый у выглядзе платы за карыстанне арэндным жыллём, якія могуць быць выкарыстаны на бягучы рамонт такога жылля і спадарожныя яму віды работ.

 У сувязі з пашырэннем ст.31 ВК магчымасцяў выкарыстання платы за карыстанне арэндным жыллём (бягучы рамонт, замена, рамонт альбо ўстаноўка абсталявання), неабходнасцю прывядзення Незаселеныя арэнднага фонду ў належны тэхнічны стан у мэтах павышэння прывабнасці для патэнцыйных наймальнікаў і, як следства, павелічэння збору сродкаў у выглядзе платы за карыстанне, Указам прадугледжвае павелічэнне аб'ёму грашовых сродкаў (да 40%), якія могуць быць накіраваны на бягучы рамонт незаселеныя арэнднага жылля і спадарожныя віды работ.
З мэтай выключэння неабгрунтаванага выкарыстання сродкаў, якія паступаюць у выглядзе платы за карыстанне арэндным жыллём на спецыяльныя рахункі, Указ прадугледжвае палажэнні, згодна з якім не дапускаецца расходаванне названых сродкаў на мэты, не вызначаныя ВК, а таксама не дапускаецца пералічэнне на спецыяльныя рахункі выручкі ад рэалізацыі тавараў ( работ, паслуг), іншых грашовых сродкаў, якія не маюць дачынення да плаце за арэнднае жыллё.

Магчымасць перадачы ва ўласнасць жылых памяшканняў, якія не адпавядаюць санітарным і тэхнічным патрабаванням

Указам прадугледжана магчымасць прадастаўлення права мясцовым выканаўчым і распарадчым органам, дзяржаўным органам і арганізацыям вызначаць аб'екты дзяржаўнага жыллёвага фонду (аднакватэрныя жылыя дамы, кватэры дзяржаўнага жыллёвага фонду ў блакіраваных дамах), якія могуць быць перададзены ва ўласнасць наймальнікаў гэтых жылых памяшканняў (пры ўмове неадпаведнасці аб'ектаў санітарным і тэхнічным патрабаванням, што прад'яўляюцца да жылых памяшканняў).
Разам з тым маюць месца выпадкі, калі грамадзяне выказваюць жаданне набыць такі фонд і ўладкаваць яго самастойна. Таму ва Указ ўключана норма аб перадачы ва ўласнасць грамадзян займанага жылля з умовай яго наступнага аднаўлення па рашэннях выканкамаў і іншых дзяржаўных органаў і арганізацый з улікам інтарэсаў дзяржавы, мясцовых умоў і эканамічнай мэтазгоднасці. Дадзеную норму прапануецца распаўсюдзіць на аб'екты жыллёвага фонду, прадастаўленыя ў валоданне і карыстанне ў адпаведнасці з патрабаваннямі заканадаўства да 1 красавіка 2014 г.

Пашырэнне кампетэнцыі Міністэрства жыллёва-камунальнай гаспадаркі Рэспублікі Беларусь

Прадугледжана надзяленне Міністэрства жыллёва-камунальнай гаспадаркі Рэспублікі Беларусь кампетэнцыяй па вызначэнні пераліку відаў работ па санітарным утрыманні дапаможных памяшканняў шматкватэрных жылых дамоў, перыядычнасці іх выканання, парадку планавання і калькулирования выдаткаў на аказанне паслугі па кіраванні агульнай маёмасцю сумеснага домаўладання (па ўзгадненні з Міністэрствам антыманапольнага рэгулявання і гандлю Рэспублікі Беларусь), а таксама кампетэнцыяй аблвыканкамаў, Мінскага гарвыканкама па вызначэнні парадку акумулявання і выкарыстання сродкаў, атрыманых ад прадастаўлення жылых памяшканняў дзяржаўнага жыллёвага фонду ў інтэрнатах у выглядзе платы за карыстанне такімі памяшканнямі.

Магчымасць продажу незапатрабаваных кватэр

Указам прадугледжана магчымасць продажу незапатрабаваных кватэр у блакіраваных жылых дамах уласнікам іншых жылых памяшканняў, якія пражываюць у гэтых дамах (па кошту, вызначанай для продажу жылля на аўкцыёне, якая фарміруецца ў якасці пачатковай цаны). Гэтая норма дасць магчымасць выключыць выдаткі, звязаныя з арганізацыяй і правядзеннем аўкцыёнаў па продажы кватэр у блакіраваных жылых дамах. Зніжэння выдаткаў пры рэалізацыі незапатрабаваных аб'ектаў будзе спрыяць таксама норма аб вызначэнні ацэначнага кошту аб'ектаў непасрэдна арганізацыямі, у вядзенні якіх знаходзіцца жыллёвы фонд, з улікам заканадаўства аб ацэначнай дзейнасці.
Ўдакладнены тэрмін «незапатрабаванасць жылых памяшканняў», пад якім разумеецца не толькі жыллё, якое падлягае прадастаўленню, але і жылыя памяшканні, у дачыненні да якіх рамонт (рэканструкцыя) эканамічна немэтазгодныя. Гэта абумоўлена тым, што жыллё, рамонт якога эканамічна немэтазгодны, не можа быць прапанавана грамадзянам для засялення (напрыклад, выстаўлена выканкамамі, іншымі дзяржаўнымі органамі ў сетцы Інтэрнэт) у якасці арэнднага жылля, жылля сацыяльнага карыстання, манеўранага фонду па прычыне неадпаведнасці санітарным і тэхнічным патрабаванням , што прад'яўляюцца да жылых памяшканняў. Разам з тым гэтыя аб'екты таксама з'яўляюцца прадметам куплі-продажу.

Асаблівасці продажу дзяржаўных кватэр у блакіраваным жылым доме

Указ прадугледжвае палажэнні аб продажы кватэр у блакіраваных жылых дамах без адначасовай продажу зямельных участкаў у прыватную ўласнасць альбо права заключэння дагавораў арэнды зямельных участкаў, неабходных для абслугоўвання такіх кватэр, паколькі зямельныя ўчасткі з'яўляюцца непадзельнымі. Гэта абумоўлена тым, што ў выпадку калі іншыя кватэры ў блакіраваным жылым доме належаць на праве ўласнасці грамадзянам, то атрымаць іх згоду на спыненне існавання зямельнага ўчастка, прадастаўленага для будаўніцтва і (або) абслугоўвання жылога дома, з наступным афармленнем асобных зямельных участкаў пад кватэры не заўсёды магчыма без звароту ў суд.

Iншыя палажэньні

У сувязі з неабходнасцю выключыць з заканадаўчых актаў дубляванне прававога рэгулявання асобных відаў жыллёвых адносін прызнаны страціўшым сілу Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 14.10.2010 № 538 "Аб некаторых пытаннях дзейнасці таварыстваў уласнікаў і арганізацый забудоўшчыкаў".
У рамках прывядзення ў адпаведнасць з ВК ўнесены змены ва Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 2015/12/31 № 535 "Аб прадастаўленні жыллёва-камунальных паслуг» у частцы выключэння дублюючых нормаў па аплаце жыллёва-камунальных паслуг.
Такім чынам, нормы Указа прадугледжваюць прывядзенне ў адпаведнасць з ВК актаў Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у мэтах фарміравання комплекснага прававога рэгулявання грамадскіх адносін у гэтай сферы.